Όλοι οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε φοβίες, μερικές εκ των οποίων στα αυτιά τρίτων μοιάζουν εντελώς παράλογες. Άλλοι φοβούνται τα ύψη, το σκοτάδι, τη σκιά τους ή ακόμη και….τα πάντα. Πώς μπορείς να αποβάλλεις τις φοβίες και να δώσεις τέλος σε αυτές μια για πάντα;
Μάθε παρακάτω.
Τι πρέπει να ξέρεις για τις φοβίες
Ποια είναι η διαφορά του φόβου και της φοβίας;
Ο φόβος είναι εκείνο το όχι τόσο ευχάριστο συναίσθημα που νιώθουμε, όταν αντιλαμβανόμαστε ότι απειλούμαστε. Όσο μεγαλύτερη η αίσθηση του κινδύνου, τόσο μεγαλύτερος και ο φόβος. Όταν η απειλή κι ο κίνδυνος υποχωρήσει, υποχωρεί και το συναίσθημα. Η φοβία, από την άλλη, είναι ένας επίμονος και παράλογος φόβος απέναντι σε μια κατάσταση ή ένα αντικείμενο.
Το άτομο που αντιμετωπίζει μια φοβία, κατανοεί ότι ο φόβος του είναι υπερβολικός και παράλογος, αλλά νιώθει ανήμπορο να κάνει το οτιδήποτε για να ελέγξει το συναίσθημά του. Η φοβία επηρεάζει σημαντικά την λειτουργικότητα του ατόμου και συχνά τα συμπτώματα που εμφανίζονται σχετίζονται με το άγχος.
Τι είναι το άγχος
Η λέξη άγχος, προέρχεται από τη ρήμα άγχω=στραγγαλίζω. Είναι ένα ανεξέλεγκτο, ασαφές και δυσάρεστο συναίσθημα ανησυχίας. Επειδή η αιτία του άγχους δεν είναι συνήθως ξεκάθαρη, η αντίδραση του σώματος συχνά είναι υπερβολική.
Γιατί χρειάζεται να νιώθουμε φόβο;
Ο φόβος συνδέεται άμεσα με το ένστικτο της επιβίωσης. Σαν συναίσθημα πυροδοτεί ενστικτώδεις σωματικές αντιδράσεις που αποτελούν μηχανισμούς προσαρμογής κι επιβίωσης. Χωρίς τον φόβο, θα μέναμε ανυπεράσπιστοι και απαθείς απέναντι σε πραγματικούς κινδύνους, με αποτέλεσμα την απειλή της σωματικής και μη ακεραιότητάς μας.
Πώς να σταματήσω να φοβάμαι;
Το πρώτο βήμα είναι να διακρίνεις τις διαφορές μεταξύ φόβου και φοβίας. Το δεύτερο βήμα είναι να αναγνωρίσεις και να δεχτείς πως η φοβία σου δεν είναι ο πραγματικός σου φόβος κι εμφανίζεται ως άμυνα σε κάτι άλλο που δεν μπορείς να διαχειριστείς συναισθηματικά. Ύστερα, χρειάζεται να αρχίσεις σταδιακά να βλέπεις τον πραγματικό σου φόβο και να του δώσεις τις πραγματικές του διαστάσεις.
Αν νιώθεις αδύναμος/η να διαχειριστείς κάτι τέτοιο και να δώσεις τέλος στις φοβίες μόνος/η σου, τότε σοφό θα ήταν να ζητήσεις βοήθεια. Είναι πράξη γενναιότητας κι όχι αδυναμίας.
Φοβίες τέλος σε 5 βήματα
Πάμε να δούμε πιο αναλυτικά τα παραπάνω βήματα.
Αναγνώρισε κι αποδέξου τον φόβο/φοβία σου
Όσο θυμώνεις ή ντρέπεσαι και τιμωρείς τον εαυτό σου για τον φόβο ή την φοβία σου, τόσο αυτά τα συναισθήματα θα γιγαντώνονται μέσα σου. Αναγνώρισε πως πίσω από την φοβία σου, υπάρχει μια ανάγκη για ασφάλεια. Αγκάλιασε, λοιπόν, τις φοβίες σου με τρυφερότητα και ηρεμία, προκειμένου να τις καταπραΰνεις.
Ανέλαβε ευθύνη και δράση
Είναι απόλυτα αποδεκτό να είσαι φοβισμένος, όμως χρειάζεται να αναλάβεις την ευθύνη της ζωής σου και να πάρεις τα κατάλληλα μέτρα, έτσι ώστε να μπορέσεις να διαχειριστείς την εκάστοτε φοβία σου. Για κάθε φόβο που υπάρχει, υπάρχει και κάτι που δεν ξέρεις ή δεν τολμάς. Όταν αποφασίσεις να δράσεις και να υψώσεις το ανάστημά σου, θα δεις ότι ο φόβος και η φοβία σου στο ενδιάμεσο, θα έχει ελαττωθεί, αν όχι εξαφανιστεί.
Νιώσε τον φόβο
Οι περισσότεροι από εμάς, όταν φοβόμαστε, τείνουμε να προσπαθούμε να ξεφορτωθούμε αυτό το συναίσθημα αρνούμενοι το συναίσθημα ή παραβλέποντας το. Την επόμενη φορά που θα τύχει να νιώσεις έτσι, παρατήρησε ότι το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να κρατήσεις την αναπνοής σου, ως ένα βασικό και φυσικό εργαλείο της άρνησης.
Όταν, λοιπόν, ξανανιώσεις φόβο, αντί να κρατήσεις την αναπνοή σου, άσε την ελεύθερη και πάρε βαθιές κι απαλές αναπνοές. Νιώσε τον φόβο, αντί να προσποιείσαι ότι δεν υπάρχει. Μπορείς ακόμη να δοκιμάσεις και τεχνικές χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός.
Πλησίασε τον φόβο σου βήμα-βήμα
Η σταδιακή και επανειλημμένη έκθεση στο φοβικό αντικείμενο είναι μία πολύ αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας φοβίας. Αν, για παράδειγμα, αντιμετωπίζεις υψοφοβία, μπορείς να δοκιμάσεις να ανέβεις σε ένα ασφαλές ψηλό σημείο, π.χ. μια καρέκλα ή το μπαλκόνι και να αισθανθείς το σώμα σου. Μόλις αποκτήσεις ασφάλεια και έλεγχο, μπορείς σταδιακά να εκτεθείς και σ άλλα ψηλά κι εκτεθειμένα σημεία.
Με κάθε νέα έκθεση στην φοβική συνθήκη, θα αρχίσεις να αισθάνεσαι πιο ασφαλής. Η φοβία θα χάσει σταδιακά την παντοδυναμία της κι εσύ θα αποκτήσεις και πάλι τον αυτοέλεγχο στη ζωή σου.
Μείνε στο εδώ και τώρα
Όταν αντιμετωπίζεις μια φοβία, τείνεις να υπερεκτιμάς το κακό που θεωρείς ότι μπορεί να σου συμβεί, συνδυάζοντας την φαντασία σου με έναν αρνητικό τρόπο σκέψης. Αντί να δημιουργείς καταστροφικά σενάρια, χρησιμοποίησε την φαντασία σου για να δημιουργήσεις θετικές διαβεβαιώσεις που θα σου προκαλέσουν συναισθήματα ασφάλειας στο εδώ και τώρα. Π.χ. Τώρα είμαι ασφαλής, είμαι ζωντανή, αναπνέω, είμαι ελεύθερος, πατάω στη Γη.
